Executie kort geding; wanneer kan de uitvoering van een vonnis geschorst worden?

In de praktijk is een vonnis van de rechter vaak uitvoerbaar bij voorraad. Dit betekent dat als uw vordering is toegewezen, en uw wederpartij bijvoorbeeld is veroordeeld tot het betalen van een geldsom, u via beslaglegging direct uw vordering kan proberen te incasseren. Ook als uw wederpartij het niet eens is met de beslissing van de rechter en daarom hoger beroep instelt, dan kunt u, als eisende partij, doorgaan met het leggen van beslagen. Dit kan vervelende gevolgen hebben voor uw wederpartij. Kan uw wederpartij hier dan helemaal niets tegen doen? Zeker wel! Uw wederpartij kan een zogenoemd executiegeschil starten. In deze blog leggen we uit wat een executiegeschil is, wanneer dit opgestart kan worden en hoe een executiegeschil in de praktijk door de rechter wordt beoordeeld.

Wat is een executiegeschil?

Een executiegeschil is een geschil over de executie (de tenuitvoerlegging) van het vonnis. Hiervan zal sprake zijn als uw wederpartij het niet eens is met het vonnis en dus ook niet met de beslaglegging op grond van het vonnis én niet wil wachten op een uitspraak in hoger beroep. Omdat het instellen van hoger beroep enige tijd kan duren en, als het vonnis uitvoerbaar bij voorraad is, dus niet voorkomt dat u als eisende partij beslagen kan laten leggen, kan uw wederpartij een executiegeschil aan de rechter voorleggen. Het doel hiervan is om de beslagen op te heffen en/of beslaglegging te beëindigen. Omdat de wederpartij door beslaglegging direct wordt geraakt, zal een executiegeschil vaak in kort geding worden behandeld. Dit noemen we het executie kort geding. Bij een executie kort geding wordt de zaak niet opnieuw behandeld, maar wordt er enkel beoordeeld of de beslagen moeten worden opgeheven en/of de beslaglegging moet worden beëindigd.

Wanneer kan een executie kort geding ingesteld worden?

Om een executie kort geding te starten moet er sprake zijn van een vonnis dat uitvoerbaar bij voorraad is. Dit betekent zoals gezegd dat het vonnis ten uitvoer gelegd kan worden, ook al wordt er door de wederpartij hoger beroep ingesteld. In het geval van de geldvordering betekent dit dus dat u als eisende partij door beslaglegging kan proberen om de vordering voldaan te krijgen. Tevens moet er sprake zijn van een spoedeisend belang. Het is aan de partij die het executie kort geding start om aan te tonen dat er sprake is van spoed. De rechter beslist vervolgens of er sprake is van spoed en of het kort geding dus terecht is aangespannen.

Hoe wordt de vordering tot schorsing beoordeeld?

Uitgangspunt is dat men een vonnis ten uitvoer kan leggen, zonder dat men aan de veroordeelde de zekerheid hoeft te verschaffen dat deze tenuitvoerlegging teruggedraaid kan worden, mocht later beslist worden dat het vonnis incorrect was en dus niet geëxecuteerd had mogen worden. De rechter moet zijn oordeel in principe afstemmen op het oordeel van de bodemrechter, dit is de zogeheten afstemmingsregel.

Onder omstandigheden kan van deze hoofdregel worden afgeweken. Wanneer het namelijk gaat om uitspraken waartegen nog rechtsmiddelen openstaan, zoals hoger beroep, dan kan er op verzoek een algemene belangenafweging plaatsvinden. Dit houdt in dat de rechter, rekening houdend met alle omstandigheden van het geval, onderzoekt of het belang van de veroordeelde om het beslag op te heffen, zwaarder weegt dan het belang van de eisende partij om het beslag voort te zetten. Over het algemeen weegt het belang van de wederpartij tot executie van het vonnis zwaarder dan het belang van de veroordeelde tot schorsing van de tenuitvoerlegging. Dit kan anders zijn als het executeren van het vonnis misbruik van bevoegdheid oplevert, hetgeen moet worden gezien als een uitzondering.

Van misbruik van bevoegdheid kan sprake zijn als:

• Het vonnis van de bodemrechter op een juridische of feitelijke fout berust. Dit is pas het geval als de fout door de rechter direct duidelijk en redelijkerwijs niet voor discussie vatbaar is.
• Er ná de uitspraak van de bodemrechter nieuwe feiten aan het licht komen op grond waarvan het vonnis in redelijkheid niet geëxecuteerd mag worden.
• De veroordeelde door executie van het vonnis in noodtoestand zal komen te verkeren. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan de situatie dat de veroordeelde ten gevolge van een gelegd beslag failliet raakt.

Executie van een vonnis voorkomen?

Bent u door de rechter veroordeeld, en wordt u geconfronteerd met de executie van het vonnis? Neem dan contact met ons op, wij kunnen afhankelijk van uw situatie een executie kort geding voor u opstarten of hoger beroep instellen.