Paulianeus handelen; wat is het en hoe werkt het?

Paulianeus handelen is het handelen waarbij de ene schuldeiser een bevoorrechte positie verkrijgt ten opzichte van andere schuldeisers. Dit mag niet. De schuldeiser die benadeeld wordt door dergelijk handelen kan hiertegen opkomen door een beroep te doen op Paulianeus handelen. In deze blog leggen we uit wat Paulianeus handelen inhoudt, wat ertegen gedaan kan worden en wat de gevolgen zijn van Paulianeus handelen.

Wanneer kan er sprake zijn Paulianeus handelen?

Stel; u heeft een overeenkomst gesloten waarbij u geld heeft geleend aan een andere partij. Het gaat om een flink geldbedrag en u wilt dit geldbedrag natuurlijk graag terug hebben. Zeker nu u ter ore is gekomen dat uw wederpartij meer schulden heeft gemaakt en u bang bent dat u uw geld niet terugkrijgt.

Om te voorkomen dat u kunt fluiten naar uw centen, besluit u om een aanvullende overeenkomst te sluiten met uw wederpartij, waarin u afspreekt dat u een pandrecht verkrijgt op de dure sieraden die eigendom zijn van uw wederpartij. Als uw wederpartij het geld niet terugbetaalt, kunt u het pandrecht uitwinnen. Dat wil zeggen dat u de sieraden laat verkopen en u de opbrengst van de sieraden houdt, om zo uw vordering betaald te krijgen. U denkt hiermee slim te handelen, maar let op! Hiermee benadeelt u in principe andere schuldeisers. Andere schuldeisers kunnen een beroep doen op Paulianeus handelen en daarmee deze overeenkomst vernietigen.

Wat zijn de vereisten voor een geslaagd beroep op Paulianeus handelen?

De Actio Pauliana is opgenomen in art. 3:45 BW. Het is het rechtsmiddel waarmee een schuldeiser kan opkomen tegen onverplichte rechtshandelingen die door de schuldenaar zijn gedaan en waarvan de schuldenaar wist of behoorde te weten dat daarvan benadeling van één of meer schuldeisers in hun verhaalsmogelijkheden het gevolg zou zijn. De reden dat dit middel ingeroepen kan worden is om schuldeisers gelijk te behandelen.

De voorwaarden voor een geslaagd beroep op de Pauliana zijn:

•   Het moet gaan om een onverplichte rechtshandeling: in het voorbeeld in de inleiding is hiervan sprake. Het gaat immers om het sluiten van een overeenkomst (rechtshandeling), namelijk het vestigen van een pandrecht, en er was geen verplichting tot het sluiten van deze overeenkomst (dus onverplicht);
•   Er moet sprake zijn van een daadwerkelijke benadeling van één of meer schuldeisers;
•   De schuldenaar wist of behoorde te weten dat hij door het aangaan van de rechtshandeling één of meerdere schuldeisers zou benadelen in hun verhaalsmogelijkheden;
•   Op degene die de Pauliana inroept rust in beginsel de stel- en bewijslast, hetgeen inhoudt dat degene die een beroep doet op Paulianeus handelen dit in beginsel ook moet bewijzen.

Gevolgen van een geslaagd beroep op Pauliana

Als aan alle voorwaarden is voldaan, kan een schuldeiser de vernietigingsgrond inroepen. Vernietiging van een overeenkomst heeft terugwerkende kracht. Dit betekent dat de schuldeiser de rechtshandeling, in het geval van het voorbeeld het vestigen van het pandrecht op de sieraden hiermee ongedaan kan maken.

Nova Legal

Wordt u benadeeld door andere schuldeiseres en wilt u hiertegen ageren? Het inroepen van Pauliana is aan tal van regels gebonden, maar biedt ook mogelijkheden. Wij nemen de zaak graag met u door om uw verhaalspositie te kunnen verbeteren met een beroep op Pauliana. Neem contact met ons op!