Het Oldtimer-arrest: de koop van een tweedehands auto

Voor wiens rekening komt een gebrek aan een tweedehands auto, als dit gebrek zich pas na geruime tijd openbaart? Partijen kunnen dan logischerwijs van mening verschillen over de vraag voor wiens rekening dit gebrek komt. Kan de koper in zo’n geval de koopovereenkomst laten ontbinden en het aankoopbedrag terugvorderen? In het arrest Schirmeister – De Heus (ook wel bekend als het Oldtimer-arrest) speelt deze casus zich af. In deze blog bespreken we dit arrest.

De casus: Schirmeister versus De Heus

Schirmeister en De Heus zijn beide liefhebbers van oude Citroëns. Schirmeister heeft een tweedehands auto van De Heus gekocht, bedoeld om mee deel te nemen aan het verkeer, hetgeen ook door Schirmeister is medegedeeld aan De Heus. De betreffende auto is gecontroleerd door twee deskundigen. De conclusie is dat de auto, ondanks de leeftijd van 22 jaar, in goede staat verkeert. De auto komt de keuring voor het kentekenbewijs door.

Bij de periodieke keuring een jaar later blijkt dat de kokerbalken van de auto op verschillende plaatsen zijn doorgeroest. De auto bleek dermate onveilig dat deze niet meer mocht deelnemen aan het verkeer. De reparatiekosten blijken flink in de papieren te lopen. Zodoende wenst Schirmeister de koopovereenkomst te vernietigen dan wel te laten ontbinden wegens bedrog, dwaling en wanprestatie. Schirmeister stapt naar de rechter. Hij vordert de koopsom terug van De Heus en een bedrag aan reeds betaalde verzekeringsgelden voor de auto.

De rechtbank wijst de vorderingen af

Schirmeister beroept zich bij de rechtbank op bedrog en wanprestatie. De auto beantwoordde naar de mening van Schirmeister niet aan de overeenkomst. Te meer, daar De Heus zich erg positief had uitgelaten over de auto en had verteld dat de auto technisch in perfecte staat verkeerde. Dit bleek bij de periodieke keuring niet het geval.

Deze kwestie speelde zich een tijd geleden af, onder toen nog de oude wet- en regelgeving uit het Burgerlijk Wetboek. Destijds bestond er een regeling voor verborgen gebreken. Deze specifieke regeling gold wanneer iemand bij verborgen gebreken de koopprijs terugvorderde. De gebreken dienden volgens deze regeling binnen een korte periode aan de verkoper kenbaar te zijn gemaakt. Daar Schirmeister de gebreken pas in een later stadium had ontdekt, kon hij de koopprijs niet via deze weg terugvorderen.

De rechtbank is daarnaast van mening dat Schirmeister aan de uitingen van De Heus geen garanties kon afleiden. De uitingen van De Heus moesten slechts worden gezien als algemene aanprijzingen. De rechtbank wijst de vordering van Schirmeister vervolgens af.

Het hof gaat met de rechtbank mee

Omdat Schirmeister zich niet kon vinden in de uitspraak van de rechtbank, ging hij in hoger beroep. Het hof is eveneens van mening dat de uitlatingen van De Heus over de staat van de auto, geen garantie vormen dat de auto geen gebreken zou hebben. Het hof acht het daarnaast van belang dat de auto niet gekocht is op basis van de uitlatingen van De Heus, maar op basis van het deskundigenonderzoek.

Schirmeister voert in hoger beroep nog aan dat De Heus als professionele partij heeft gehandeld. De Heus zou namelijk vaker auto’s importeren en zodoende een inkomstenbron creëren. Het hof achtte dit onvoldoende om aan te nemen dat De Heus als professionele partij had gehandeld. Mede daarom konden aan de uitlatingen van De Heus geen garanties worden ontleend.

Tot slot was het hof van mening dat het doorgeroest zijn van de kokerbalken bij een 22 jaar oude auto als een normaal gebrek te beschouwen was. De koper kan over dat gebrek volgens het hof dan ook niet klagen. De koper mocht niet verwachten dat de auto in betere staat verkeerde dan dat hij bleek te zijn. De auto beantwoordt naar de mening van het hof daarom wel aan de overeenkomst en het hof wijst de vordering van Schirmeister dan ook af.

De Hoge Raad vernietigt de uitspraak van het hof

Omdat Schirmeister zich niet kan berusten in het oordeel van het hof, besluit hij in cassatie te gaan. Het hof was van mening dat de koper een dergelijk gebrek, zoals de doorgeroeste kokerbalken, op de koop toe moest nemen. De Hoge Raad oordeelt hierover als volgt. Een tweedehands auto beantwoordt niet aan de overeenkomst wanneer als gevolg van een gebrek dat niet eenvoudig kan worden ontdekt of hersteld, het gebruik van de auto een gevaar voor de verkeersveiligheid oplevert. Dit kan anders zijn, wanneer de authentieke staat van de auto belangrijker is dan de technische conditie. De koper accepteert dan het risico op eventuele gebreken. Uitlatingen van de verkoper kunnen vervolgens het aanvaarden van dat risico in de weg staan. In de zaak van Schirmeister en De Heus was hiervan geen sprake, omdat het aan De Heus was meegedeeld dat Schirmeister met de auto aan het verkeer zou deelnemen.

Wederzijdse dwaling komt in dit geval niet voor rekening van de koper

In dit geval oordeelde de Hoge Raad dat er sprake was van wederzijdse dwaling, welke niet voor rekening van de koper diende te komen. In de zaak hebben zowel Schirmeister als De Heus niet gehandeld als professionele partijen en beschouwden zij de auto technisch beter dan dat deze daadwerkelijk was. Beide partijen gingen ervan uit dat de auto geen gevaar op de weg zou vormen. De auto beantwoordde volgens de Hoge Raad niet aan de overeenkomst, omdat de auto gebreken vertoonde waardoor de koper er niet mee kon deelnemen aan het verkeer en de verkoper van deze wens van de koper op de hoogte was.

Heeft u een aankoop gedaan waar u niet tevreden over bent? Of klaagt een koper bij u als verkopende partij over een product? Neem vrijblijvend contact met ons op. Onze juristen zijn gespecialiseerd in het verbintenissenrecht en kunnen u hierover adviseren. Zij kunnen u daarnaast – indien – nodig bijstaan in een gerechtelijke procedure.