Loon in verschillende vormen

Wie in loondienst is, krijgt loon. Vaak in de vorm van geld. Maar loon kan ook voorkomen in een andere vorm dan geld. Bijvoorbeeld als auto van de zaak. In deze blog staan we stil bij een aantal aspecten die met loon te maken hebben.

Verplicht betalen van loon

Wanneer partijen een arbeidsovereenkomst aangaan, is de werkgever verplicht om de werknemer loon te betalen. Loon is de tegenprestatie van de werkgever voor de door de werknemer verrichtte arbeid. Daarnaast moet loon bestaan uit iets anders dan pensioen.

Wie bepaalt de loonvorm?

Wanneer partijen een arbeidsovereenkomst aangaan, zijn de partijen vrij om samen het soort loon vast te stellen. Zij mogen samen bepalen welke van de vijf verschillende vormen loon er wordt uitbetaald door de werkgever. Deze vrijheid wordt ook wel contractsvrijheid genoemd.

Deze contractsvrijheid kent een paar beperkingen. Zo moet het loon altijd voldoen aan de regels in de cao. Daarbij wordt de vrijheid beperkt door de regels uit de wet over het minimumloon. Hiervan kan niet worden afgeweken.

Vormen van loon

Volgens de wet bestaan er vijf verschillende vormen van loon. Loon moet uit een van deze vormen bestaan, anders is deze niet geldig. De verschillende loonvormen zijn:

1. De eerste en meest voorkomende vorm van loon is geld.
2. De tweede loonvorm is uitbetaling in zaken, zoals een auto. Maar een auto van de zaak wordt niet altijd gezien als loon. Of een auto als loon wordt gezien, ligt mede aan het doel waarvoor de auto wordt gebruikt.
3. De derde vorm is het gebruik van een woning.
4. De vierde loonvorm is uitbetaling in de vorm van een dienst, voorziening of werkzaamheden die de werkgever betaalt. Een voorbeeld hiervan is kinderopvang.
5. Ten slotte kan loon worden uitbetaald in de vorm van effecten, vorderingen, of andere aanspraken en bewijsstukken. Denk hierbij aan aandelen.

Wanneer werkgever en werknemer een loonvorm afspreken die niet in het wetboek staat, dan is de betaling hiervan niet bevrijdend gedaan. Dit houdt in dat de betaling de werkgever niet bevrijdt van zijn verplichting om loon te betalen. In zo’n geval kan de werknemer naast de verboden loonvorm ook aanspraak maken op het verschuldigde loon. Wanneer de werknemer dit wil doen, moet dit gebeuren binnen zes maanden nadat hij de verboden loonvorm heeft ontvangen.

Wat als een werknemer niet werkt?

Regels in de wet bepalen dat een werknemer recht heeft op loon, zelfs wanneer hij geen arbeid verricht. Wil de werkgever de werknemer niet uitbetalen, dan moet hij aantonen dat de oorzaak van de niet verrichtte arbeid in de risicosfeer van de werknemer ligt. De risicosfeer bepaalt of de werknemer wel of geen recht heeft op loon als hij niet werkt.

Hoewel het aantonen van de risicosfeer van de werknemer of werkgever vrij simpel klinkt, is dit in de praktijk lastig. Dit komt mede omdat de regels in de wet worden verduidelijkt en ingekleurd door de jurisprudentie. Alle gevallen zijn anders, waardoor het moeilijk is om direct te zeggen in wiens risicosfeer het ligt. Het is daarom belangrijk om u in dit proces te laten informeren en bij te laten staan door een jurist.

Wanneer een werknemer niet werkt, is het eveneens belangrijk om te bepalen of de werknemer bereid is om arbeid te verrichten. Op het moment dat een werknemer niet bereid is om arbeid te verrichten, is de werkgever geen loon verschuldigd.

Wat als een werknemer niet kan werken door ziekte?

Wanneer een werknemer ziek is en daardoor niet kan werken, is de werkgever wettelijk verplicht om ten minste twee jaar lang zeventig procent van het loon te betalen aan de zieke werknemer. In de cao kan zijn opgenomen dat dit percentage voor ziekte bij personeel hoger is. Wanneer de werkgever niet doorbetaalt bij ziekte, kan deze een loonvordering van de werknemer verwachten.

Loonvordering

Wanneer een werkgever verplicht is om loon uit te betalen maar dit niet (op tijd) doet, kan de werknemer een loonvordering instellen. Bijvoorbeeld wanneer een werkgever weigert loon te betalen aan een zieke werknemer. Bovenop het achterstallige loon kan de werknemer aanspraak maken op een wettelijke verhoging van het bedrag. Deze wettelijke verhoging is een boete die de werkgever aan de werknemer verschuldigd is. Dit kan oplopen tot vijftig procent van het maandsalaris, met daar bovenop de wettelijke rente. Tot vijf jaar nadat het loon verschuldigd is kan de werkgever met een loonvordering worden geconfronteerd. Hierna verjaart de vordering. Een werkgever moet er dus goed over na denken voordat deze besluit om een werknemer niet meer uit te betalen.

De juristen van Nova Legal

Heeft u een vraag over of u het loon van een werknemer wel of niet moet doorbetalen, wordt u geconfronteerd met een loonvordering of heeft u een ander arbeidsrechtelijk vraagstuk? De juristen van Nova Legal zijn experts op het gebied van arbeidsrecht en helpen u graag!

Meer weten over het arbeidsrecht?

Download dan onze whitepaper ‘Ondernemen met personeel‘. In de whitepaper vertellen we alles wat een werkgever moet weten over werken met personeel. Van het aangaan van een arbeidsovereenkomst tot het ontslag en alles wat hier tussenin zit.