Exceptief en principaal verweer: wat is dat?

Het starten van een procedure bij de rechtbank gebeurt vaak als twee (of meer) partijen een geschil met elkaar hebben en er onderling niet uit kunnen komen. Een van de partijen, de eisende partij, start dan een dagvaardingsprocedure en vraagt aan de rechter om een uitspraak te doen over dit geschil. De andere partij, de gedaagde partij, wordt daarna in de gelegenheid gesteld om te reageren op de vordering van de eisende partij uit de dagvaarding. In de reactie van de gedaagde kan de gedaagde zowel exceptief als principaal verweer voeren. In deze blog leggen we uit wat exceptief en principaal verweer inhoudt, wanneer deze verweren gevoerd moeten worden in de procedure en waarom het belangrijk is om deze verweren te voeren.

Wat is exceptief verweer?

Als een gedaagde exceptief verweer voert, voert hij verweer over de procesrechtelijke regels die gelden bij een gerechtelijke procedure. Dergelijke verweren strekken ertoe om ervoor te zorgen dat de rechter niet aan een inhoudelijke beoordeling van het geschil toekomt. Zo kan een gedaagde verweer voeren over het feit dat hij van mening is dat de rechter die de zaak behandelt, niet bevoegd is om hiervan kennis te nemen. Ook kan een gedaagde aanvoeren dat de rechter over moet gaan tot het nietig verklaren van de dagvaarding, bijvoorbeeld omdat de dagvaarding niet voldoet aan de wettelijke vereisten. Bij exceptief verweer wordt dus niet inhoudelijk verweer gevoerd, maar gaat het om de regels die gelden rondom het voeren van een gerechtelijke procedure.

Wat is principaal verweer?

Principaal verweer is verweer dat niet als exceptief verweer kan worden opgevoerd. Inhoudelijk verweer is altijd aan te merken als principaal verweer. Inhoudelijk verweer is bijvoorbeeld het verweer dat de gedaagde voert als hij van mening is dat de eisende partij geen vordering op hem heeft, omdat hij stelt dat de eisende partij zijn afspraken niet is nagekomen en daarom vindt dat hij een factuur niet hoeft te voldoen. 

Onder principaal verweer valt echter ook het verweer dat wel een procesrechtelijk karakter heeft, maar toch gezien kan worden als inhoudelijk verweer. Voorbeelden hiervan zijn een beroep op verjaring of een beroep op afwijzing van de vordering, omdat de gedaagde partij niet de contractuele tegenpartij is in het geschil. Deze vormen van verweer lijken weliswaar niet een inhoudelijk verweer, maar zijn dus wel degelijk aan te merken als principaal verweer. 

Wanneer moet exceptief en principaal verweer worden gevoerd?

Exceptief verweer moet worden gevoerd in de conclusie van antwoord. De conclusie van antwoord is de reactie van de gedaagde partij op de dagvaarding. Exceptief verweer mag alleen later in de procedure nog worden gevoerd als de aanleiding voor het voeren van dit verweer pas aan de orde is gekomen na de conclusie van antwoord. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn als later in de procedure de eis in de dagvaarding wordt veranderd, waardoor de rechter niet meer bevoegd is om over dit geschil te beslissen.

Ook principaal verweer moet worden gevoerd in de conclusie van antwoord. Doet de gedaagde partij dit namelijk niet, dan mag hij in het vervolg van de procedure niet alsnog principaal verweer voeren. Als de gedaagde partij in de conclusie van antwoord wél een principaal verweer heeft gevoerd, mag hij later in de procedure dus ook nog andere principale verweren voeren.

Waarom is het voeren van exceptief en principaal verweer belangrijk?

De gedaagde partij doet er verstandig aan om bij een dagvaardingsprocedure verweer te voeren bij de rechtbank. Laat de gedaagde partij dit na, dan zal een rechter de vordering van de eisende partij toewijzen, tenzij hem dit onrechtmatig of ongegrond voorkomt. Daarnaast is het voeren van verweer verstandig als de gedaagde meent dat er bepaalde procesrechtelijke regels niet in acht zijn genomen bij het opstarten van de procedure. Denk hierbij aan de situatie waarbij contractspartijen in een overeenkomst overeengekomen zijn dat een eventueel geschil niet zal worden voorgelegd aan de rechter, maar aan een arbiter. In dat geval kan de gedaagde zich verweren tegen de procedure die bij de rechtbank wordt gevoerd.

Wat kan Nova Legal voor u betekenen?

Bent u als gedaagde opgeroepen te verschijnen in een procedure en wilt u weten wat uw mogelijkheden zijn? Neem dan contact met ons op. De juristen van Nova Legal geven u graag gedegen advies en staan u graag bij in uw gerechtelijke procedure.